Beynin yarattığı, var olmasa da gerçek kabul ettiği sanrılar, beş duyu organından herhangi birini veya birkaçını etkileyebilmekle birlikte oldukça ciddi bir durum olup bir psikiyatrist ya da nörologdan yardım almayı gerektirir. Öncelikle halüsinasyon nedenlerine göz atalım:
Halüsinasyon Görmek Neden Olur?
Hangi durumlarda halüsinasyon görülebileceği değişebiliyor olsa da genel olarak halüsinasyon sebepleri fiziksel ve psikolojik olmak üzere iki grupta incelenir.
- Epilepsi nöbetleri,
- Migren rahatsızlıkları,
- İşitme bozuklukları,
- Görme bozuklukları,
- Yüksek ateş,
- Beyin tümörleri,
- Parkinson hastalığı,
- Karaciğer yetmezliği,
- Alzheimer hastalığı,
- Hastalık nöbetleri,
- Demans gibi rahatsızlıklar,
Fiziksel halüsinasyon sebepleri olarak gruplandırılabilirken;
- Mental rahatsızlıklar,
- Bazı ilaçların kullanımı,
- Sosyal hayattan izole olmak,
- Alkol bağımlılığı ya da yüksek dozda alkol alımı,
- Uyuşturucu madde kullanımı,
Psikolojik rahatsızlıklara bağlı olarak gelişen halüsinasyon sebepleri arasındadır.
Halüsinasyon Çeşitleri Nelerdir?
Halk arasında halüsinasyon görmek yalnızca var olmayan bir şey görmeyi akla getiriyor olsa da, yazının başında da söz ettiğimiz gibi sanrılar çeşitli duyu organlarını etkileyecek şekilde ortaya çıkabilir. Etkilediği duyu organlarına göre halüsinasyon çeşitleri dört grup altında incelenir:
1.Görsel Halüsinasyon
Görsel halüsinasyon, kısaca gerçek dışı şeylerin görülmesidir. Bu durum canlı veya cansız birçok varlığı kapsayabilmesinin yanında, ışık şeklinde de olabilir. Yetersiz uyku, beyin travması, Parkinson hastalığı, demans ya da beyin tümörü gibi rahatsızlıklar kişide görsel halüsinasyonlar gelişmesine sebep olabilir.
2. İşitsel Halüsinasyon
İşitsel halüsinasyon, kişinin var olmayan sesleri duyması olarak adlandırılır. Bu hezeyan çoğunlukla kendisini zihinde rahatsız edici sesler olarak kendini gösterir. Uyuşturucu ve alkol kullanımı, bipolar bozukluk, psikoz, travma sonrası stres bozukluğu ya da işitme kaybı gibi sebepler işitsel halüsinasyon sebepleri arasında sayılabilir.
3. Koku Halüsinasyonu
Koku halüsinasyonu, koku duyusunu etkileyen halüsinasyon çeşididir ve kişinin var olmayan kokular alıyormuş hissi yaşamasına sebebiyet verir. Bu koku, kişinin kendisinden gelebileceği gibi, çevresinden geldiğini düşündüğü bir koku da olabilmektedir. Çoğunlukla dışkı, duman gibi rahatsız edici kokuların gelmesine sebep olarak koku halüsinasyonu, sinüs rahatsızlıkları, beyin tümörü gibi sebepler ile meydana gelebileceği gibi, travma ya da zehirlenme sonrası da ortaya çıkabilir.
4. Dokunsal Halüsinasyon
Dokunsal halüsinasyonlar ise vücut üzerinde aslında var olmayan şeylerin (böcek, örümcek vb.) gezdiği hissi, batma ya da karıncalanma hissi, fiziksel bir uyaran olmaksızın biri ya da bir şeyin dokunması hissi gibi sanrıları kapsar. Dokunsal halüsinasyonların ortaya çıkış sebebi çoğunlukla madde kullanımı ile ilişkilendirilir. Bunun yanında şizofreni, Alzheimer hastalığı ve alkol bağımlılığı da dokunsal halüsinasyonların yaşanmasına neden olabilir.
Halüsinasyon Nasıl Tedavi Edilir?
Her ne şekilde olursa olsun halüsinasyonlar ciddi rahatsızlıklar olup kişi halüsinasyon gördüğünün farkında ise en kısa zamanda bir uzmandan yardım alması gereklidir. Kişinin kendisinin durumun farkında olmadığı durumlarda yakınlarının yönlendirmesi önemlidir. Halüsinasyon yaşayan kişi öncelikle zaman kaybetmeden bir nörolog ya da psikiyatriste başvurmalıdır. Böylelikle kişide ortaya çıkan halüsinasyon türü çeşitli tetkikler ile incelenerek belirlenerek zaman kaybedilmeden tedavi başlayabilir. Unutulmamalıdır ki ciddi bir durum olmasının yanında halüsinasyon görmek, çeşitli ilaçlar, psikolojik terapiler ve yaşam tarzı değişiklikleri ile tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır.
