Çölyak Hastalığı Nedir? Çölyak Nasıl Tedavi Edilir?

Çölyak hastalığı en basit tanımıyla gluten hassasiyetidir. Gluten bugün yediğimiz pek çok besinin içinde bulunan bir maddedir. Örneğin çoğu tahılda, ekmeklerde, makarnalarda, bulgurda ve daha nice besinin içinde bulunur. Çölyak hastası insanlar hassasiyetlerinin derecesine bağlı olarak değişse de glutenli bir besin tükettiklerinde çok rahatsız edici sindirim problemleri yaşarlar. Bu sindirim problemleri birçok hastalıkla benzer belirti gösterdiğinden çölyak hastalığı tanısı oldukça güç konulur. Yazımızın devamında çölyak belirtileri üzerinde ayrıntısı ile duracağız. Günümüzde toplumda oldukça sık görülen bir hastalıktır. Tipik çölyak hastalığı küçük çocuklarda ortaya çıksa da atipik çölyak hastalığı yetişkinlerde ortaya çıkar. Peki çölyak hastalığı neden olur? Genetik öykünün olması çölyak oluşturma açısından büyük yatkınlık oluşturduğu araştırmalar sonucu bulunmuştur. Bunun yanında çevresel etkenlerin de çölyak hastalığı oluşumunda rol sahibi olduğu düşünülmektedir. 

Çölyak Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Çölyak belirtileri yaşa göre farklılık gösterir. İleri yaşta gelişen çölyak hastalığı belirtileri genelde kendini ishal, kabızlık, gaz şikayeti, kilo alamama, hazımsızlık şikayeti şeklinde gösterebilir. Bunlara ek olarak ağız içi ve etrafında yaralar, tedaviye yanıtsız demir eksikliği anemisi, açıklanamayan karaciğer enzim yüksekliği gibi belirtiler de eşlik edebilir. Daha küçük yaşlarda ise çölyak belirtileri genelde diyette gluten beslenmesinin başlanmasıyla büyüme ve gelişme geriliği, geçmeyen ishal, karın ağrısı, hazımsızlık, gaz şikayetleri, boy kısalığı, geç ergenliğe girme şikayetleri olabilir. 

Çölyak Hastalığı Tanısı Nasıl Konulur?

Çölyak hastalığı tanısında ilk aşamada serolojik testler yapılır. Bu testlerde antijen-antikor oluşmuş mu bakılır, testlerin pozitif çıkması durumunda endoskopi yapılır. Kesin tanı bağırsaktan alınan parçanın patolojik olarak incelenmesi sonucu konur. 

Çölyak Hastalığının Tedavisi Nedir? Çölyak Hastası Ne Yemeli?

Tedavisi ömür boyu gluten içermeyen diyettir. Bu diyete sadık kalınması hastalığın ilerlememesi için önem taşır. Gluten içermeyen diyete başlanması halinde 1-2 hafta gibi bir sürede semptomlar gerileyip kaybolacaktır. Peki çölyak hastası ne yemeli? Pirinç türleri, karabuğday, mısır, bezelyenin ve patatesin unu tüketilebilir. Marketlerde de artık birçok besinin glutensiz alternatifleri yapılmaya başlandı, bu ürünleri de tüketebilirler.