Alzheimer hastalığı, beyin hücrelerinin ölmesine bağlı olarak hafıza, davranış ve konuşma becerilerini etkileyerek varlığını gösterir. Başlangıç döneminde basit unutkanlıklara yol açar. Zaman ilerledikçe rutin olarak yapılan işlerin yapılamamasıyla kişilerin hayat kalitesini düşürür.
Alzheimer Nedir?
Alzheimer, ilk tanısı 1906 yılında Alois Alzheimer tarafından konmuştur. Hastalık süreci fiziksel ve psikolojik olarak bireyleri yavaşlatarak gündelik yaşamını olumsuz etkiler.
Kişiler gündelik olarak basit düzeydeki bilgileri karıştırabilir. Örneğin, isim unutma, isim karıştırma veya adres unutma gibi sorunları yaşayabilir.
Kesin olarak bir tedavisi yoktur fakat günlük yaşam ile birlikte bir bütünlük sağlayarak hastalığın ilerlemesi büyük oranda yavaşlatılabilir. Bu sebeple erken tanı her zaman önemli düzeyde fayda sağlar. Yaşın ilerlemesi ve genetik faktörler tedaviyi zorlaştıran bir etkendir.
Alzheimer’ın Nedenleri Nedir?
Alzheimer’ın nedenleri uzun yıllardır bilimsel araştırmalara konu olmasına rağmen hala kesin bir nedeni yoktur. Hastalığın ortaya çıkışındaki sorunlardan yola çıkarak hastalığı ilerleten genel sorunlara dikkat çekilmiştir.
Olası nedenler özet olarak şu şekildedir:
- İleri yaş
- Genetik faktörler
- Sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıkların kullanımı
- Uykusuzluk
- Sağlıksız ve yetersiz beslenme
- Kafa travması
- Down Sendromlu olmak
- Kalp ve damar hastalıkları
- Obezite
Alzheimer Belirtileri Nedir?
Alzheimer tanısı koymak başlangıç dönemlerinde zordur. Genel olarak her hastada farklı semptomlarla kendini gösterebilir. Hatta çoğu zaman fark edilemeyecek düzeyde olabilir. Bu nedenle hastalığa sahip kişilerin yakınları detaylara dair oldukça dikkatli olmalıdır. Yaygın olarak görülen Alzheimer belirtileri şu şekildedir:
- Hafıza kaybı
- Konuşma ve motor becerilerinde gerileme
- Aynı soruları tekrarlamak
- Bulunduğu yeri ve yakınlarını tanıyamama
- Sebepsizce nesnelerin yerini değiştirmek
- Yeni bir bilgi öğrenememe
- Uyku bozuklukları
- Hiç olmamış olayları yaşanmış gibi anlatmak
Alzheimer Hastalığının Evreleri
Alzheimer hastalığı, erken, orta ve ileri olmak üzere üç evreden oluşur. Özellikle erken evrenin yaşandığı zaman müdahale edebilmek hastalığın yavaş ilerlemesinde önemli bir etkene sahiptir. Her bireyin Alzheimer hastalığının evrelerini bilmesi çevrelerinde bu hastalığı yaşayan kişilere karşı bilinçli olması önemli bir avantaj sağlar.
Erken Evre
Erken evrede fark edilecek en temel belirti unutkanlıktır fakat bu evrede diğer belirtilerin birçoğu görülmez ya da oldukça hafif görülür. Hatta kimi zaman depresyon ile karıştırılabilir. Bu nedenle hastalığı anlayabilmek oldukça zordur. Alzheimer belirtileri gösteren bireyler zaman kavramı yönünde karmaşa yaşayabilir. Genellikle son zamanlarda yaşadıkları olayları veya olayda yer alan kişileri unutur bu sebeple aynı olayı defalarca sorabilirler. Diğer bir yandan gündelik yaşamda yaptıkları eylemleri unutabilir; örneğin, evde bulunan nesnelerin yerini değiştirmek ve sonra unutmak gibi.
Orta Evre
Alzheimer, orta evrede biraz daha farkındalık yaratacak net eylemler içerir. Çoğunlukla hastalara orta evre sürecinde tanı konur. Gündelik olarak yaptıkları işler tamamen aksar, konuşma ve motor becelerinde gözle görülecek değişimler meydana gelir. Basit diyaloglarda kelimeleri unutmak ve iletişim kuramamak önemli örneklerdendir.
İleri Evre
İleri evrede olan kişiler temel ihtiyaçlarını karşılayamaz hale gelir ve bir başkasına muhtaç olur. Örneğin, yürüyememe, beslenirken yutma güçlüğü ve idrarını tutamama gibi. Fiziksel hareketlerinin büyük oranda kısıtlanmasıyla hastalar yatağa bağımlı hale gelebilir. Bu durum hastaların iç organlarına da zarar vererek, enfeksiyon kapma ihtimalini arttır. Alzheimer hastalığına sahip kişiler, zaman ilerledikçe yakınlarını tanıyamaz ve kimseyle iletişim kuramaz hale gelerek yaşamdan uzaklaşmaya başlar.
